Het motorschandaal van Ferrari en de 'geheime overeenkomst' met de FIA | de grootste F1-mysteries

Het Formule 1-team van Ferrari werd tijdens het seizoen van 2019 door de concurrentie beticht van het rijden met een illegale motor, maar toen uit de uitslag van het FIA-onderzoek bleek dat het motorsportorgaan een geheime overeenkomst met de Italiaanse grootmacht had getroffen, werden de vraagtekens over de geheimzinnige situatie alleen maar groter. Wat had de FIA ontdekt? En waarom werd de straf van Ferrari niet openbaar gemaakt? We nemen het onder de loep in deze nieuwe aflevering van de grootste Formule 1-mysteries.

Het iconische Formule 1-team van Ferrari is met zestien constructeurskampioenschappen en vijftien wereldkampioenschappen bij de coureurs, één van de meest succesvolle formaties uit de geschiedenis van de sport. Weinig mensen ter wereld zullen nog nooit van het Steigerend Paard hebben gehoord, maar inmiddels is het een aanzienlijke tijd geleden dat Maranello zich onderdompelde in de gloriedagen van weleer. Het laatste constructeurskampioenschap dateert uit 2008 en sinds het aanbreken van het hybridetijdperk in de Formule 1 in 2014, behoren de krachtbronnen van Italiaanse makelij niet meer tot de absolute top. Van 2014 tot en met 2021 werd de sport op motorisch vlak gedomineerd door Mercedes, waarna Red Bull Racing het stokje overnam. Momenteel is het McLaren - met een Mercedes-krachtbron - dat het meest competitieve pakket heeft.

Ferrari start slecht aan het seizoen van 2019

Met een derde plaats in het constructeurskampioenschap in 2016 en tweede plaatsen in 2017 en 2018, waren de verwachtingen voor de fans in 2019 echter hooggespannen. De Tifosi hoopte dat hún Ferrari eindelijk een vuist zou kunnen maken tegen Mercedes, maar die hoop leek nog voor de start van het seizoen alweer als sneeuw voor de zon te zijn verdwenen. Na een vrij kleurloze wintertest bleek Ferrari tijdens de openingsrace van het seizoen in Australië zowel op het rechte stuk als in de bochten tijd te verliezen ten opzichte van de concurrentie, en met name de achterstand op Mercedes, was direct groot. Sebastian Vettel kwam in Melbourne als vierde binnen, met daarachter teammaat Charles Leclerc. Het Ferrari-duo keek tegen een achterstand van dik 57 seconden naar racewinnaar Lewis Hamilton aan.

Plotselinge ommezwaai

Maar in Bahrein, slechts twee weken later, viel er voor het eerst iets merkwaardigs op aan de auto's van Ferrari. De performance van de renstal op het rechte stuk was enorm toegenomen en een groot deel van de achterstand op de concurrentie over één ronde, werd goed gemaakt met de extreem hoge topsnelheid van de Ferrari. Leclerc legde uit het niets beslag op zijn eerste pole position ooit in de Formule 1, met Vettel daarachter. Hamilton kwam ruim een halve seconde te kort en moest tekenen voor P3. Echt goede resultaten op zondag bleven in eerste instantie uit, maar het viel de overige teams direct op dat Ferrari iets gevonden leek te hebben, wat bijzonder goed uitpakte.

Vraagtekens bij de concurrentie en theorieën in de media

Zoals dat gaat in de Formule 1, hielden de rivaliserende teams de situatie bij Ferrari nauwlettend in de gaten. En tijdens het raceweekend in Italië kwam er voor het eerst iets echtst interessant naar buiten: uit de GPS-data van Ferrari kon opgemaakt worden dat de renstal de torenhoge topsnelheid niet behaalde door de zeer efficiëntie aerodynamische afstellingen, maar simpelweg door motorisch vermogen. Op het circuit van Monza, waar topsnelheid ontzettend belangrijk is, won Ferrari maar liefst één hele seconde per ronde ten opzichte van de concurrentie. Een enorme winst, en Leclerc legde ook hier beslag op pole positon en de overwinning, net als in België één week eerder. Vettel completeerde de hattrick voor Ferrari een week later door in Singapore te winnen. Leclerc zou uiteindelijk in 2019 in totaal zeven keer pole position pakken, meer dan wie dan ook dat seizoen.

Het seizoen vorderde en steeds meer teams - zonder Ferrari-krachtbron - spraken hun verbazing uit over het motorvermogen van de Scuderia. De FIA werd gevraagd om de situatie eens onder de loep te nemen en de publieke opinie was inmiddels dat Ferrari een slimmigheidje had toegepast, waarvan het de vraag was of het net óp of net óver de grens was van wat de motorische reglementen toelieten. Uiteindelijk ontstonden er in de media - gevoed door input van kopstukken van andere Formule 1-teams - twee theorieën over wat er aan de hand zou kunnen zijn bij Ferrari.

Gecontroleerd lek of foefje met de brandstofsensor?

De eerste theorie was dat Ferrari gebruik zou maken van een gecontroleerd lek in de luchtkoeler, waardoor er olie toegevoegd kon worden aan het verbrandingsproces, wat tijdelijk voor extra vermogen zorgde. De twee theorie was dat Ferrari door een slimmigheidje met de brandstofsensor van de FIA - waarmee werd gemeten of teams niet te veel of te weinig brandstof aan boord hadden - in staat was iets meer brandstof aan de auto toe te voegen dan was toegestaan, waardoor er op de rechte stukken extra brandstof naar de motor kon worden gepompt, wat zou leiden tot een hogere topsnelheid. De auto's van Ferrari kwamen echter na iedere race gewoon door de controles van de FIA.

OOK INTERESSANT: Diamant van 300.000 dollar van F1-auto gestolen na crash in Grand Prix van Monaco | de grootste F1-mysteries

Ferrari beticht van vals spel, FIA benadrukt reglementen

Toch zat het de concurrentie niet lekker. Tijdens het raceweekend in Mexico vroeg Red Bull Racing middels een formele brief aan de FIA over verduidelijking van de situatie. Was het toegestaan om een slimmigheidje te gebruiken waarmee de brandstofsensor van de FIA omzeild kon worden? Het antwoord luidde logischerwijs 'nee', en FIA-topman Nikolas Tombazis stipte twee technical directives uit het reglement aan, waarmee werd aangegeven dat een dergelijk foefje op de auto illegaal zou zijn. Toen slechts één week later, in de Verenigde Staten, Ferrari vervolgens plotseling geen enkel voordeel meer behaalde qua topsnelheid en Leclerc niet verder kwam dan de vierde plaats in de kwalificatie en de race, wisten de rivaliserende teams het zeker: hier klopt iets niet.

In Austin ontstond er zelfs een relletje met Max Verstappen in de hoofdrol, toen hij tegenover Ziggo Sport zei dat "dit is wat je ervan krijgt als je stopt met valsspelen", toen hij werd gevraagd naar de omslag bij Ferrari. "Ze hebben er goed naar gekeken, nu moeten we het goed in de gaten blijven houden." Die uitspraken vielen slechts bij zowel Charles Leclerc als teambaas Mattia Binotto. Volgens de Italiaan was het performanceverlies te wijten aan het feit dat Leclerc met een oude motor reed, en dat Ferrari met afstellingen voor meer downforce had geëxperimenteerd, om de performance in de bochten beter te maken.

De kous leek af, maar niets bleek minder waar

Aan het eind van het seizoen bracht de FIA een nieuwe technical directive naar buiten, waarmee het de teams werd verplicht om vanaf 2020 twee in plaats van één brandstofsensors te gebruiken, om te voorkomen dat - of Ferrari nu wat had gevonden of niet - hier in de toekomst nog mee gesjoemeld kon worden. Toen bekend werd dat de concurrerende teams van de FIA het plan om een officieel protest tegen Ferrari in te dienen níét door zouden zetten, leek het controversiële verhaal daarmee ten einde. Niets bleek echter minder waar. Sterker nog, het meest bizarre hoofdstuk moest nog aanbreken.

De wintertestdagen werden voorafgaand aan het seizoen van 2020 nog verreden op het Circuit de Barcelona-Catalunya, het decor voor de Grand Prix van Spanje. En waar er vandaag de dag slechts drie testdagen zijn, werden er destijds verdeeld over twee weken in totaal zes testdagen verreden. En op de allerlaatste testdag, na het vallen van de vlag, met menig teambaas al in de auto richting het vliegveld, bracht de FIA ineens een statement naar buiten.

FIA-statement over onderzoek naar Ferrari-motor

"De FIA kondigt aan dat, na grondig technisch onderzoek, de analyse van de werking van de Scuderia Formula 1 Power Unit is afgerond, en dat er een overeenkomst met het team is gesloten", zo las het. "De details van deze overeenkomst blijven tussen deze partijen. De FIA ​​en Scuderia Ferrari zijn een aantal technische toezeggingen overeengekomen die de monitoring van alle Formule 1 Power Units voor de komende kampioenschapsseizoenen zullen verbeteren en de FIA ​​zullen helpen bij andere regelgevende taken in de Formule 1 en bij haar onderzoeksactiviteiten over CO2-uitstoot en duurzame brandstoffen."

Concurrentie verbeisterd door 'geheime' overeenkomst

Dit statement startte een enorme rel in de Formule 1, want wat stond hier nu eigenlijk? Het werd gelezen als dat de FIA inderdaad iets illegaals had gevonden aan de motor van Ferrari, en dat er een overeenstemming over een 'straf' was bereikt. Maar wat was er gevonden? En wat hield de straf voor Ferrari in. En tegelijkertijd werd er niet in het statement genoemd of er überhaupt iets illegaals was gevonden bij Ferrari. Het feit dat hier door zowel de FIA als Ferrari helemaal niets over naar buiten werd gebracht, leidde logischerwijs tot enorme onvrede bij de rivaliserende teams. Het klonk immers als een dealtje achter gesloten deuren, waarbij Ferrari een forse straf ontliep door "een aantal technische toezeggen te doen" om de FIA te helpen, terwijl het motorsportorgaan op haar beurt op deze manier een langlopend juridisch schandaal met het belangrijkste en grootste team uit de sport ontliep.

Zeven teams gaan in beroep, maar zonder succes

Door Binotto werd bij hoog en laag ontkend dat er iets illegaals was aangetroffen door de FIA, maar hier nam de concurrentie geen genoegen mee. Niet lang na het statement van de FIA, ondertekenden zeven van de tien teams een protest richting het motorsportorgaan waarin om volledige transparantie werd gevraagd. Alleen Haas en Alfa Romeo, de klantenteams van Ferrari, tekenden niet. Het mocht echter niet baten. De FIA bracht opnieuw een statement naar buiten, waarin nogmaals werd aangegeven dat de details van de overeenkomst niet openbaar gemaakt zouden worden.

Tweede FIA-statement

"De FIA heeft een gedetailleerde technische analyse uitgevoerd van de Scuderia Ferrari Power Unit zoals deze gerechtigd is te doen voor elke concurrent in het FIA Formula One Wereldkampioenschap", last het. "Het uitgebreide en grondige onderzoek dat tijdens het seizoen van 2019 is uitgevoerd, deed vermoeden dat de Scuderia Ferrari PU kon worden beschouwd als niet altijd binnen de grenzen van de FIA-voorschriften. De Scuderia Ferrari ontkende fel de vermoedens en herhaalde dat haar PU altijd werkte in overeenstemming met de voorschriften. De FIA was hier nog niet helemaal tevreden mee, maar besloot dat verdere actie niet noodzakelijk zou betekenen dat er een beslissend antwoord zou zijn, vanwege de complexiteit van de zaak en de onmogelijkheid om bewijs van illegaliteit te leveren."

Het statement vervolgde: "Om de negatieve gevolgen van een langdurig proces te vermijden, met name vanwege de onzekerheid over de uitkomst van dergelijke geschillen en in het belang van het kampioenschap en zijn belanghebbenden, heeft de FIA, in overeenstemming met artikel 4 (ii) van zijn gerechtelijke en disciplinaire regels, besloten een effectieve en afradende schikkingsovereenkomst met Ferrari aan te gaan om de procedure te beëindigen. Dit type overeenkomst is een juridisch instrument dat wordt erkend als een essentieel onderdeel van elk disciplinair systeem en wordt door veel overheidsinstanties en andere sportfederaties gebruikt bij de behandeling van geschillen. De vertrouwelijkheid van de voorwaarden van de schikkingsovereenkomst is geregeld in artikel 4 (vi) van de Judicial and Disciplinary Rules. De FIA zal alle nodige actie ondernemen om de sport en haar rol en reputatie als regelaar van het FIA Formula One Wereldkampioenschap te beschermen."

Ferrari, Haas en Alfa Romeo zakken door het ijs in 2020

Het leek er dus op neer te komen dat de FIA niet onomstootelijk kon bewijzen dat Ferrari in 2019 met een illegale motor reed, en een hoop reputatieschade voor beide partijen wilde voorkomen, door een langdurig juridisch proces uit de weg te gaan. Maar het verhaal kreeg nog een hoofdstuk. Tijdens de testdagen voorafgaand aan het seizoen van 2020 leek Ferrari er namelijk al niet lekker bij te zitten, maar zodra het seizoen van start ging, bleek al snel dat de Italiaanse grootmacht een schim van was van de renstal uit 2019. De auto van het team was niet vooruit te branden en Vettel en Lelcerc waren plotseling verdoemd tot het middenveld. Ferrari behaalde het slechtste resultaat in een hele lange tijd door zesde te worden in het constructeurskampioenschap, terwijl Leclerc moest tekenen voor P8 in het wereldkampioenschap, met Vettel nog veel verder naar achteren op P13. Ook de auto's van Haas en Alfa Romeo gingen voor geen meter.

De uitleg van Ferrari luidde dat het chassis van de auto was gebouwd voor de enorm krachtige motor van 2019, waardoor het chassis nu niet samenging met de nieuwe krachtbron. Volgens de media was het echter duidelijk dat wat voor straf Ferrari dan ook van de FIA opgelegd had gekregen, het verantwoordelijk was voor het plotselinge verval van de Italiaanse formatie. Er ontstonden vervolgens verschillende theoriëen over wat voor straf Ferrari precies opgelegd had gekregen.

Wat hebben de FIA en Ferrari onderling afgesproken?

Zo werd door sommigen gedacht dat de Ferrari het hele seizoen een lagere hoeveelheid brandstof mocht verbranden, wat de ingestortte performance verklaarde. Deze theorie werd kracht bijgezet door FIA -steward Mika Salo, toen hij op zijn eigen Twitch-kanaal uit de school leek te klappen: "Alfa Romeo leed vorig jaar onder de misstanden van Ferrari," klonk het in 2021. "Ze mochten minder brandstof verbruiken. Als ze dit jaar weer het volle vermogen mogen gebruiken, zouden ze er wel eens goed voor kunnen staan. Ik weet niet of Ferrari in 2021 met een nieuwe motor zal rijden, maar ze zullen de krachtbron weer op vol vermogen mogen gebruiken. Vorig jaar was dat niet toegestaan."

Een andere theorie was dat Ferrari in het kader van de "technische toezeggingen" richting de FIA, tijdens het seizoen van 2020 met een experimentele brandstof reed. In het statement van de FIA stond immers dat Ferrari de FIA zou helpen met het onderzoek naar duurzame brandstoffen, en in 2022 is de Formule 1 deels overgestapt op E10-brandstof. Reden ze dan met een ander brandstonfmengels dan de rest van het veld, om data te vezamelen voor de FIA?

Ferrari-motoren komen goed voor de dag in 2022

Wat deze theorie volgens verschillende analisten en experts sterkt is dat Ferrari in de eerste seizoenshelft van 2022 erg sterk voor de dag kwam. Leclerc wist het zelfs lange tijd op te nemen tegen Max Verstappen in het wereldkampioenschap. Volgens onder andere Marc Surer zou Ferrari als beste hebben ingespeeld op de nieuwe brandstof, omdat zij al enigszins bekend waren met het mengels. In 2022 wisten Haas en Alfa Romeo immers ook een stap voorwaarts te zetten. In dat geval zou de opgelegde straf voor Ferrari uiteindelijk deels een voordeel zijn geworden.

Giswerk en speculatie, maar iets klopt er niet

Het blijft echter allemaal giswerk en speculatie. Of Ferrari in 2019 heeft valsgespeeld, wat de overeenkomst tussen de FIA en Ferrari precies inhield én of en hoe dit impact heeft gehad op het zeer teleurstellende seizoen van Ferrari in 2020, zullen we wellicht nooit weten. Kijkend naar de feiten, zit er in ieder geval op z'n minst een luchtje aan het hele verhaal.

OOK INTERESSANT: De geheimzinnige crash van Alonso tijdens een testdag in Barcelona | de grootste F1-mysteries

IT'S SHOWTIME!

It's showtime! Wed €10 en scoor €50 aan free bets!

• Adv • Wat kost gokken jou? Stop op tijd, 18+

Gerelateerd

Longread ✍️

Deze coureurs zijn een optie voor het nieuwe General Motors/Cadillac in 2026

• 28 november 2024 17:28
• 1

F1-mysteries

De geheimzinnige crash van Alonso tijdens een testdag in Barcelona | de grootste F1-mysteries

• 17 november 2024 12:15
• 1