Het kan niemand ontgaan zijn dat er binnen Red Bull een hevige strijd om de macht aan de gang is. Aan ene kant staat Chalerm Yoovidhya met 51 procent van de aandelen. Daar tegenover staat Mark Mateschitz met de resterende 49 procent van de aandelen. GPFans zet op een rijtje wat nu precies de verhoudingen zijn en hoe we op dit punt zijn gekomen.
Om bij de actualiteit te beginnen; de huidige stand van zaken is dat Yoovidhya in principe aan de touwtjes trekt bij het Oostenrijkse blikjesbedrijf. Dat was voorheen oprichter Dietrich Mateschitz. Laatstgenoemde overleed op 22 oktober 2022 en daarmee was het gesteggel om de macht begonnen. Mateschitz was namelijk degene die alle partijen binnenboord hield en hij was, ondanks zijn 49 procent, degene die de beslissingen nam. Met het wegvallen van de oprichter is er een machtsvacuüm ontstaan en daar proberen verschillende partijen van te profiteren.
Chaleo Yoovidhya
Het ontstaan van Red Bull begon in Thailand. De vader van Chalerm, Chaleo Yoovidhya was degene die met het idee kwam om een energiedrankje op de markt uit te brengen. Begin jaren zestig ging Chaleo in Bangkok werken in de winkel van zijn broer, waar er chemische producten werden verkocht. In 1962 besloot hij T.C Pharma op te richten en de zaken gingen goed. Het viel Chaleo in 1970 op dat alle energiedrankjes in Thailand werden geïmporteerd en het was in die tijd vooral een drankje voor de mensen met een ietwat grotere beurs.
Chaleo kwam zelf echter uit een arm gezin en zijn omgeving moest vaak hard werken en daar zag hij een kans voor zijn energiedrankje. Het merk Krating Daeng (vrij vertaald: Red Gaur) was geboren. Daar waar normaliter de grote steden het marketinggebied waren voor drankjesbedrijven, koos Chaleo er juist voor om zijn product te promoten in de provincies. Dat ging vervolgens niet door middel van saaie reclameborden of spotjes op de televisie, Chaleo sponsorde Muay Thai-evenementen, één van de populairste sporten van het land. Het was een groot succes, want in 1977 was Krating Daeng het op een-na-best verkochte energiedrankje in Thailand. Een jaar later had het de nummer één positie veroverd. Het bedrijf werd later ook nog het symbool van de 'werkende man'.
Oostenrijk ziet gouden kans
Ene Dietrich Mateschitz, in die tijd een verkoper, had grote moeite om aan de bak te komen. De Oostenrijker werkte voor verschillende bedrijven, waaronder Unilever, voordat hij bij het Duitse tandpastamerk Blendax aan de slag ging. In 1982 moest Mateschitz richting Thailand voor een zakenafspraak. Nadat hij het vliegtuig was uitgestapt, was hij erg moe en besloot een energiedrankje te kopen. Mateschitz koos voor Krating Daeng en niet alleen zijn vermoeidheid was weg, ook de jetlag was niet meer aan de orde. Mateschitz was spreekwoordelijk verkocht. Hij dronk bijna acht blikjes per dag en had het idee om het product in Oostenrijk te verkopen.
Chaleo en Dietrich richten Red Bull op
In 1984 benaderde Mateschitz Yoovidhya met het voorstel om allebei een half miljoen dollar te investeren. Aangezien Chaleo de orginele bedenker van het merk was, kreeg hij het meerderheidsaandeel van 51 procent. Mateschitz kon rekenen op de resterende 49 procent. De Oostenrijker werd verantwoordelijk voor de marketing en het operationele gedeelte en Chaleo bleef op de vlakte in Thailand en richtte zich vooral op de productie. Mateschitz moest het merk 'westers' maken en aan de formule van het drankje werd niet getoornd, wel werd er koolzuur toegevoegd en daarmee was het huidige Red Bull geboren.
Mateschitz wist dat de conventionele marketingmanieren waarschijnlijk niet zouden aanslaan en dus koos hij voor een innovatieve manier. Red Bull moest een hip drankje worden, die vooral door jongeren werd omarmd. De Mini Coopers met daarop een gigantische blikjes Red Bull waren geboren en het merk was uitermate succesvol, want in 1987 gingen er maar liefst 1 miljoen Red Bull-blikjes over de toonbank in Oostenrijk.
Extreme sport en Formule 1
Mateschitz was een groot sportliefhebber en zag daar zijn kans schoon om zijn Red Bull te promoten. In de jaren tachtig werden extreme sporten steeds populairder en vandaar dat de slogan "Red Bull Gives You Wings" is ontstaan. In 1991 begon Mateschitz met een vliegtuigevenement en in de maanden daarna zouden er steeds meer sporten volgen. Er werd niet zozeer ingezet op het sportieve karakter van het evenement, maar het ging meer om het entertainment. Door het grote succes van de vliegshows was Mateschitz ervan overtuigd dat dit de manier was om het merk aan de man te krijgen. Inmiddels bestaan er voetbalteams die door het merk zijn opgezet en Red Bull bezit twee teams in de hoogste klasse van de autosport.
In 2004 werd het Formule 1-team van Jaguar overgenomen en een jaar later kwam Minardi ook in handen van Mateschitz. Dr. Helmut Marko kende het racewereldje erg goed en werd door Mateschitz aangesteld om het raceteam in goede banen te leiden. Marko wees vervolgens Christian Horner aan als teambaas, die succes kende met zijn eigen opgerichte Formule 2-team: Arden. Anno 2024 kunnen we bevestigen dat die keuze goed heeft uitgepakt, want Red Bull klimt steeds verder op het lijstje van meest succesvolle Formule 1-teams aller tijden.
In 2012 overleed Chaleo Yoovidhya op 88-jarige leeftijd en zijn aandelen ging naar zoon Chalerm. Laatstgenoemde liet al het werk overigens net als zijn vader over aan Dietrich, want het merk was gegroeid onder leiding van de Oostenrijker. In 2022 overleed Mateschitz echter op 78-jarige leeftijd en zijn 49 procent van de aandelen zijn nu in handen van Mark Mateschitz.
Onrust
De verhalen gaan nu dat Christian Horner heeft geprobeerd om de macht naar zich toe te trekken sinds het wegvallen van Dietrich Mateschitz en de Brit kan rekenen op de steun vanuit de familie Yoovidhya. Daar staat kamp Oostenrijk tegenover, gesteund door Mateschitz junior. Het getouwtrek om de macht zorgt voor onrust binnen het Formule 1-team en om de rust weder te laten keren en misschien nog wel belangrijker; om de succesformule in stand te houden, moet er zo snel mogelijk een oplossing komen.