Dat er in de Formule 1 miljoenen omgaan, zal voor weinig liefhebbers van de sport een verrassing zijn. Maar wie vult eigenlijk de prijzenpot aan en hoe wordt deze onder de teams verdeeld? We leggen het uit.
Het Amerikaanse raceteam Andretti maakte in januari van dit jaar bekend dat er samen met Cadillac een aanvraag bij de FIA was ingediend om vanaf 2026 - gelijktijdig met het intreden van een nieuwe set motorische reglementen - als Andretti Formula Racing LLC tot de Formule 1 toe te treden. De FIA heeft dit verzoek inmiddels goedgekeurd, waardoor de bal nu bij Formula One Management (FOM) ligt. Vanuit de teams wordt er echter minder positief gereageerd op het idee van een elfde team op de grid. Dit om de simpele reden dat het prijzengeld dan niet over tien, maar elf teams verdeeld moet worden. Maar waar bestaat die prijzenpot eigenlijk uit en hoeveel vangen de verschillende teams?
Verdeling prijzengeld Formule 1
De prijzenpot van de Formule 1 is afhankelijk van de inkomsten van de sport in datzelfde jaar. Het geld dat bijvoorbeeld in 2023 op het spel staat, wordt dus gebaseerd op wat er dat jaar allemaal in het laatje is gebracht. Daarnaast is het belangrijk om te benoemen dat de FIA het prijzengeld uitreikt aan de constructeurs, dus de deelnemende teams. Deze pot wordt onderverdeeld in verschillende categorieën. De coureurs ontvangen in principe - een aantal uitzonderingen daargelaten - geen geld van het motorsportorgaan. Wel hebben de coureurs naast een salaris vaak tal van prestatieclausules in het contract met het team staan. Hoe meer punten zij bij elkaar rijden, hoe hoger het team eindigt, hoe hoger de kerstbonus voor de rijder vaak zelf. Indirect profiteren de rijders dus wel van het prijzengeld.
Exacte bedragen worden door de FIA en de Formule 1 strikt geheim gehouden, maar naar verluidt valt er dit seizoen ongeveer 900 miljoen dollar onder de teams te verdelen. Hoe dit wordt verdeeld, is vastgelegd in het Concorde Agreement: een contract tussen de FIA, de FOM en de Formule 1-teams met allerlei overeenkomsten over hoe de inkomsten verdeeld moeten worden. In 2021 is hier een nieuwe versie van ondertekend door alle tien de teams, waarmee de verdeling van het prijzengeld wat op de schop is gegaan. De onderlinge verschillen zijn kleiner gemaakt, wat logischerwijs vooral de grote teams raakt. Het huidige Concorde Agreement is de achtste versie van dit contract en loopt tot eind 2025.
Verschillende categorieën prijzengeld
We weten nu dus dat het prijzengeld van de Formule 1 wordt uitgereikt aan de teams en niet aan de coureurs, dat dit voor 2023 naar verluidt 900 miljoen dollar is en dat de huidige verdeling tot en met 2025 vastligt. De manier waarop de totale pot verdeeld wordt, is onder te verdelen in verschillende categorieën. Deze lopen we met je door.
Het eerste bedrag dat uit de prijzenpot wordt gehaald, wordt overgemaakt naar Maranello. Ferrari krijgt namelijk een speciale bonus, simpelweg voor het zijn van Ferrari. De renstal is het enige team van de huidige tien deelnemers dat sinds de oprichting van het wereldkampioenschap Formule 1 in 1950 aan ieder seizoen heeft deelgenomen. Daarnaast heeft Ferrari wereldwijd meer dan 400 miljoen fans en hebben ze als enige team aan meer dan duizend Grands Prix deelgenomen. Met het oog op de historie van Ferrari en het belang daarvan voor de sport, krijgen zij daarom - naast dat ze in sommige discussies gebruik kunnen maken van een vetorecht - het eerste stukje van de taart. Naar verluidt is dit onder het huidige Concorde Agreement wel een aanzienlijk minder groot stuk taart dan voorheen.
Kolom 1 en Kolom 2
Wat na uitbetaling van Ferrari overblijft van het prijzengeld gaat in een pot die weer wordt onderverdeeld in twee kolommen: Kolom 1 en Kolom 2. In Kolom 1 krijgen alle tien de teams een gelijk percentage van de pot, een even groot stuk taart voor alle tien de teams dus. In Kolom 2 komt de performance erbij kijken. In deze kolom worden de teams percentueel uitbetaald op basis van de eindklassering in het constructeurskampioenschap. Deze percentages zijn in het nieuwe Concorde Agreement aangepast, waardoor de onderlinge verschillen minder groot zijn. Net als de invoering van het budgetplafond, is dit gedaan om de kleinere teams een betere kans te geven om wat terrein te winnen in de pikorde.
Bekijk de percentuele uitbetaling van het prijzengeld volgens Kolom 2 hieronder:
Maar dan zijn we er nog niet. Alhoewel de bonussen voor het dragen van een grote naam sinds 2021 aanzienlijk kleiner zijn gemaakt, krijgen de teams met grootse prestaties nog altijd een extra zak geld. Zo is er uiteraard een bonus voor de winnaar van het constructeurskampioenschap, maar ook teams die in het verleden een constructeurskampioenschap hebben gewonnen of recent in de top drie zijn geëindigd, krijgen een extra zakcentje. Hierbij zou gelden: hoe meer constructeurstitels op zak, hoe groter de bonus. De teams die hiervoor in aanmerking komen zijn Ferrari, Mercedes, Red Bull Racing, McLaren, Renault en Williams.
De grootte van deze bonus staat los van de algemene prijzenpot, maar heeft alles te maken met wat de Formule 1 méér verdiend dan een bepaald afgesproken bedrag. Naar verluidt gaat het hierbij om twintig procent van alles wat er boven de 650 miljoen dollar binnenkomt. Als er dus 850 miljoen dollar wordt binnengehaald, wordt er twintig procent van 200 miljoen dollar onder de teams verdeeld die zich voor deze pot kwalificeren. In dit voorbeeld zou dat neerkomen op 40 miljoen dollar die onderling verdeeld wordt.
In het kort
Samenvattend: Het prijzengeld van de Formule 1 wordt gebaseerd op de totale inkomsten van de sport. Het eerste deel van het prijzengeld gaat naar Ferrari, voor het zijn van Ferrari. Wat overblijft gaat in een pot die wordt verdeeld over twee kolommen. In Kolom 1 krijgt ieder team een even groot deel. In Kolom 2 wordt er percentueel uitbetaald op basis van de eindklassering in het constructeurskampioenschap. Teams met historische waarde krijgen vervolgens nog een bonus. Naar verluidt mogen zijn twintig procent van alles wat er boven de 650 miljoen dollar verdiend wordt, onderling verdelen.
Een eerlijkere verdeling
Een vrij complex systeem dus, maar wel een systeem dat de kleinere teams een betere kans geeft om stappen te zetten, terwijl de grotere historische teams nog altijd een extra stuk van de taart krijgen. Het leidde destijds echter wel voor de nodige discussie. Met name Mercedes-teambaas Toto Wolff wachtte lang voordat hij zijn handtekening zette: "We zijn blij met een meer gelijke verdeling van de prijzenpot. We zijn akkoord gegaan vanwege de manier waarop succes wordt beloond en het voor iedereen mogelijk wordt", klonk het destijds. "Qua verlies van prijzengeld zijn wij het grootste slachtoffer. Ferrari heeft een voordelige positie behouden, terwijl Red Bull het uitbalanceert met [het prijzengeld van] AlphaTauri [het zusterteam van Red Bull Racing]. Het doet ons het meeste pijn."
Exacte bedragen van het prijzengeld van de Formule 1 zijn nogmaals niet openbaar en enkel terug te vinden in het Concorde Agreement, dat alleen in handen is van de betrokkenen. De bedragen in dit artikel kunnen afwijken van de werkelijkheid.